viernes, 14 de marzo de 2014

MAK DIZDAR [11.219] Poeta de Bosnia Herzegovina


Mak Dizdar

(Bosnia-Herzegovina, 1917-1971) Dizdar
Escritor y poeta bosnio nacido en la ciudad de Stolac, Herzegovina, junto a las aguas del río Bregava. Asistió a la escuela en Sarajevo, localidad en la que residió hasta su muerte. Publicó su primera colección poética, Vidovopoljska no, a los 19 años de edad, sufriendo la censura estatal. Durante la Segunda Guerra Mundial se unió al movimiento de liberación, de carácter ilegal. Sufrió persecución policial antes del final de la guerra. Parte de su familia murió en el campo de concentración de Jasenovac. Concibió su salvación como un pecado, como una herida incurable que arrastró hasta el final de su vida. Tras la guerra, en la Yugoslavia socialista, retomó la actividad periodística. Publicó un libro didáctico para educar a las grandes masas, Seljaku knjigu, que alcanzara gran éxito en los Balcanes. Mostrándose reacio a la estética del realismo socialista, publicaría un poema, Plivaica, que significara un grado de apertura hacia el arte que se enraizaba en Europa y el mundo. Volvió a sufrir la censura por su obra Narodna prosvjeta y en las dos últimas décadas de su vida no halló un empleo estable. Vivió en la pobreza. Pero su creatividad era fértil y dio lugar a una serie de nuevas colecciones poéticas y trabajos científicos en relación a la alfabetización de Bosnia. La colección Kameni spava publicada en 1966 está considerada como lo mejor de su obra, además de uno de los eventos culturales más importantes en la historia de la cultura bosniaca, con innegables raíces políticas. Kameni spava supuso un gran impulso en referencia al asentamiento de la identidad espiritual Bosnia. Starih bosanskih tekstova una antología de textos medievales incidió en este aspecto pro-bosnio. Se convirtió en una víctima de la guerra, en un oponente de los estadistas de Belgrado y Sarajevo hasta su programada desaparición física. El año de su muerte publicó el poemario Modra rijeka, incluyendo una canción que la crítica denominó "canción europea". Dos décadas después de su muerte se produjo el último ataque criminal en el estado de Bosnia Herzegovina y que permitió tomar conciencia de todo lo predicho por el poeta, viejo y eterno soñador.



Notas sobre el país

Una vez un curioso preguntó
Discúlpeme,pero que es esta?
dónde está?de dónde viene?
a dónde va esta Bosnia,dime?

Y el preguntado,la respuesta rápidamente le dio.
Pues,Bosnia,disculpe,es una patria!
Y caliente,y descalza,discúlpeme!
Y fría,y con hambre,discúlpeme!
Y encima de todo-cabezota con sus sueños!






Zapisi o zemlji

Pitao jednom tako jednoga vrli pitac neki.A kto je ta?
Sto je ta da prostis?
Gdje li je ta, Odakle je .Kuda je ta Bosna rekti.
A zapitani odgovor njemu hitan tad dade.
Bosna da prostis, jedna zemlja imade
I posna I bosa da prostis I hladna i gladna
i ktomu jos da prostis
Prkosna Od Sna.






Lluvia

Debemos aprender de nuevo
cómo cae la lluvia, gota a gota.

Debemos ser cautos
y no mirar más allá de las puertas de la ciudad.

Debemos hallar de nuevo
la senda perdida de la hierba azul.

Debemos hallar abundantes plantas
amapolas y hormigas asustadas.

Debemos dejar caer las claras gotas
sobre nosotros.

En caso de desmayo, pongamos
una brizna de hierba oscura sobre el pelo.

Dejemos que crezca libre
el sol y la sombra.

Dejemos que regrese por último
el corazón evadido hace ya mucho tiempo.

Debemos ser cautelosos y pasar sin mirar 
a través de la puerta de la ciudad de piedra.

Debemos anhelar 
contemplar toda la noche la caída de la lluvia. 






Río azul

Nadie sabe dónde está,
sólo eso sabemos.

Se refugia tras la depresión
después de las siete o las ocho.

En un halo triste, hastiado
y amargo.

Sometido a la espina y
a la ígnea disciplina.

Asentado sobre presentimientos
y dudas después de las nueve o las diez.

Adentrándose más y más
en el profundo arcano del silencio.

Donde no cantan los gallos
ni se escucha el tronar de las trompetas.

Tristeza irracional
que atisba a la divinidad.

Hay un río azul,
muy profundo.

Que en cien años contempla como Los ducados 
han perecido en el profundo estío.

Incurable como la longitud
de los sueños.

Hay un río azul.

Hay un río azul
que hemos de cruzar. 







Mak Dizdar – Ali to nije sve

Ali to nije sve
Ti si nakanio da mene nema i pod svaku cijenu
Ideš prema meni. I u jurišu
Smejući se i plačuci
Pred sobom
Sve čistis
i ništiš
Ti si nakanio da me pod svaku cenu uništiš
Ali nikako da nađeš
Istinski put
Do mene
Jer
Ti poznaješ uklesane i utrte pute
I niti ijedan drugi
(A mali su zapravo i jalovi
Bez obzira koliko su
Za tebe
Oholog i jakog
I preteški
I
Dugi)
Ti poznaješ samo one puteve
Što prolaze
Od srca
I
Oka
Ali to nije sve
Ima puteva što su se ispružili pred nama
Bez javnog traga kolovoza
Bez voznog reda
Bez vremena
I roka
Ti misliš da je tvoja putanja do ubogog mene
Veoma sigurna i casna
Ona
Što dolazi
S lijeva
Ili
Zdesna
Zavaravaš se stalno da do mene treba ići
Smjerovima sličnim
Sa severa
Ili
Juga
Ali to nije sve
Kuga
Oči uvijek
Pametno mi traži
Ispod ustalasale na vetru razi
Iz korena zemlje gdje se zgusla tmina
A iz bezmernih visina
Odozgora
Pritiskivati
Grudi
Najjace
Može
Mora
Ali to nije sve
Ti ne znaš zakon raskrsnice
Između svetlila
I
Tmice
Ali to nije sve
Jer najmanje znaš da u svom biću
Najteza rvanja su
I ratovi pravi
U samome
Biću
Ti ne znaš dakle da zlo si moje najmanje
Izmađu mnogih
Mojih
Velikih
Zala
Ti ne znaš s kim
Imaš posla
Ti ne znaš ništa o mojoj mapi putova
Ti ne znaš da put od tebe do mene
Nije isto što i put
Od mene
Do tebe
Ti ne znaš ništa o mome bogatstvu
Skrivenom za tvoje moćne oči
(Ti ne znaš da meni je
Mnogo više
Nego što misliš
Sudbina
Namrijela
I
Dala)
Ti si nakanio da me pod svaku cijenu uništiš
Ali nikako da nađes istinski put
Do mene
Shvatam te:
Čovjek si u jednom prostoru i vremenu
Što živi tek sada i ovdje
I ne zna za bezgranični
Prostor vremena
U kojem se nalazim
Prisutan
Od dalekog jucer
Do dalekog sutra
Misleći
O tebi
Ali to nije sve.






English Translation

But That’s Not All

But that’s not all
You’re adamant that I’m gone and at any cost
you’re coming towards me. And while storming
laughing and crying
you are erasing
and annulling everything
on your way
You are determined to destroy me at any cost
But you can’t seem to find
the true path
to me
Because
you know old and familiar roads
and no other
(But they are actually too short and barren
no matter how
difficult
and
long
they seem to you
arrogant and strong)
You are familiar only with the roads
that lead
from heart
and
eye
But that is not all
There are roads that are spread in front of us
with no public trace of a roadway
with no timetable
timeless
and with no deadlines
You think that your path to poor me
is very safe and honorable
The one
that’s coming
from left
or
from right
You’re constantly deceived that I should be reached
from similar directions
from the north
or
south
But that’s not all
Plague
is always cleverly
searching for my eyes
Under rye agitated by wind
Inside the Earth’s root where darkness is thick
And out of unmeasurable heights
from above
it can
it must
pressure
chests
the hardest
it can
But that’s not all
You don’t know the law of the crossroads
between light
and
dark
But that’s not all
Because what you know the least about is
that in your being
the worst struggles
and real wars
are in the being
itself
Therefore, you don’t know you’re the least of my worries
among my
other
small
big
evils
You don’t know who
you’re dealing with
You don’t know anything about my road map
You don’t know that the way from you to me
is not the same as the way
from me
to you
You don’t know anything about my wealth
hidden from your powerful eyes
(You don’t know that destiny
has inflicted on me
and given me
much more
than you can imagine)
You are determined to destroy me at any cost
But you can’t seem to find the true path
to me
I understand you:
You are a man in one space and time
who lives only here and now
and knows nothing about the infinite
space of time
where I am
present
from far yesterday
till far tomorrow
Thinking
about you
But that’s not all.

Be Sociable, Share!








No hay comentarios:

Publicar un comentario