domingo, 7 de julio de 2013

DORA GABE [10.182]


Dora Gabe (en búlgaro:Дора Петрова Габе), (26 de agosto de 1886 - 16 de noviembre de 1983) fue una poetisa búlgara. Escribió poesía para niños y adultos, así como libros de viajes, relatos cortos y ensayos.
Dora Gabe nació en la villa de Dabovik cerca de Dobrich, y era hija de Peter Gabe, un inmigrante ruso. Estudió ciencias naturales en la Universidad de Sofía, filología francesa en Ginebra y se graduó en la universidad de Grenoble. Entre sus obras más conocidas se encuentran Espera, sol, Ojos invisibles y El mundo es un secreto. A partir de 1917 Dora Gabe tradujo numerosos libros extranjeros al idioma búlgaro.






No me toques.
Se quemará tu mano
en el fuego que aún persiste,
en el calor aún no repartido,
en este silencio ardiente y denso
en que dormita acurrucada
una esperanza
humana e infantil
de un nuevo nacimiento,
de un nuevo encuentro.
No me toques.

(de 24 poetas búlgaros, selección y traducción de Rumen Stoyanov y Rubén Vela, 
Costa Rica, Editorial Universitaria Centroamericana, 1984)






¡ESPERA, SOL!

¡Espera, sol!
No estoy dispuesta
para la noche inexorable:
¡mi día aún no ha concluido!
No he luchado con mi consciencia
para darle derecho al descanso.                      
Recién he aprendido a dialogar
con árboles y piedras.
No he colmado mi día
con sus sabidurías,
pero me obligas a tenderme
y así te vas tranquila,
solemnemente
sobre los picos alumbrados del Vitosha,
sobre las aldehuelas renovadas por los tintes del 
poniente,
¡y con las ilusiones del mañana!
Espera, dame tiempo
de comprender cómo se ha de dormir
en este mundo desapacible
cuando la vigilia es la consciencia
y la consciencia es día...

¡Espera, sol! 

Traducción: Pedro de Oráa









ЗАГУБЕНА 

Загубих се в най-тъмната гора.
Очите ми изсмука хладен ручей,
а моята другарка вече се прибра
и портите на своя дом заключи.

И сне от шията си скъп гердан,
пред сън зарови в пепелта главните.
Завиждаше на моя гъвкав стан
и на косите ми, и на очите…

Косите ми – играе вятър с тях,
заплита вечер, заран ги разплита
и гони през полето моя смях
като подплашен да се скита.






НА ПРАГА

На къщния праг да седя,
да чакам, когато ще мине
обичния, чакан с години,
далекия път да следя.

Ще дойде ли рано в зори,
на сън да ме свари честита,
за мене, когато попита,
ликът му божур да гори.

На пладня ли дойдеш, ела
в най--тежката сънна омара
на двора липата ни стара
над нас ще отпусне крила.

А вечер, по здрач и тъма,
познати зачуя ли стъпки,
в тревога и радостни тръпки
към теб ще изтичам сама.

На къщния праг да седя,
да чакам, когато ще мине
обичния, чакан с години,
далекия път да следя...







ЛЕС

На древен храм недвижими колони
са твойте дънери, о, лес. От векове
във запустение, под оголени клони
градиш си гробница от мъртви листове.

Сърцето си в сърцето на земята впиваш
и смучиш тайните дълбоки на света
и с вечно ги мълчание покриваш,
заслушан в шепота неясен на нощта.

Вземи ме, нека твойта вечност ме обвие,
притискам гръд о теб, усещам твойта плът
и чувам пулса ти дълбоко в теб да бие.
Тук свършва моя ден и спира моя път.

А горе, в клоните ти, пролет млада
се къпе в светлина и грее, и цъфти,
разметнала снага връз твойте плещи.
Оттамо лист отронен дълго, дълго пада...








ОБЛАЦИ

Като платна в небето разлюляни,
като размътени до дъно океани,
със грохот от ударени вълни
се носят облаци страхотни над простора.

Небесните прозрачни глъбини
останаха зад тях дълбоко скрити -
заляха ги, забулиха вълните,
а тъмните им сенки разпиляни
върху земята, сбират се в една
проникваща, прояждаща тъма
и леят черна влага...
Над тях, раздвижено,
небето бяга.

Мълчи светът потиснат. А отгоре
друг свят ечи, бушува и говори.
О, аз не съм сама, не съм една -
че там, над мен, зад черната стнена,
докосва ме и вече ме пронизва
надвесения свят
и тъй близо е, близо...







VELA

... la cacciò la fame.
Oggi è il terzo giorno
che non tocca cibo.
La pioggia era cessata;
splendevan gli abeti al sole
e le rocce e i sentieri,
come lavati dallo scroscio.
Uscì, si guardò intorno.
S'avviò verso la fonte, ma scorse
una traccia. Un uomo
era passato accanto alla sorgente,
era andato di là.
La scosse un brivido di gelo.
Doveva fuggire: dove?
In su, la neve aveva
coperto e spianato tutto;
giù vegliava il nemico.
Strinse nella mano la pistola
e s'avviò. Dove? Non sapeva.
Così tentava. Poteva
incontrare un compagno,
un amico, un parente, forse.
E s'avviò inseguita dalla fame.
E marciando scorse su un colle
un gregge: no, i pastori
non l'avrebbero tradita.
Affrettò il passo e corse;
ma quattro cani da pastore
le s'avventarono incontro, sì feroci
ch'essa riuscì appena,
tremante e spaurita
a strappar dalle fauci la gonna
e a riprender la fuga.
E correndo, incontrò due bimbi
venuti nel bosco a cercar legna.
La riconobbero subito,
e s'arrestarono, come intimiditi.
Ma dopo un istante
corsero incontro a lei:
— O Vela, zia Vela,
nasconditi; la polizia
ti dà la caccia! Prendi
questo pane e scappa!
Le fu caro quell'incontro;
da tanto non vedeva più
una creatura umana. Li fissò
a fondo, negli occhi; e sorrisero
i bimbi. Fu come un bagno
per il suo cuore. Si congedò.
« Voi non direte nulla nevvero?
Non avete paura? » « O, no! »
E tacquero davvero.
Ma un altro non tacque:
la guardia forestale. La scorse
nel bosco, tornando. L'era parente,
un brav'uomo, così lo conoscevano,
non poteva tradire! Da lontano
egli la vide e la seguì
per sette giorni.
Da quel momento
non chiuse occhio per intere notti.
Ma non osava confidarsi a nessuno;
lottava entro di se, finché una volta
si confidò al suo compagno;
e insieme decisero la sorte
dell'indifesa fanciulla...
Li vinsero centomila leva...
Quando mai videro
queste montane vette
una tale fila di soldati?
Giù ai piedi del colle compare,
sale strisciando e scende
attraverso la strada
e si allunga come un arco
abbracciando i due versanti
delle montagne,
e striscia in su, verso il nemico.
Il nemico?
E' un uccello addormentato nel nido.
Perché temete tanto?...
Entra la testa della serpe
su, nella pineta,
e la coda ancora si torce
laggiù in basso. O Arapcal,
incoronato dal fulgor del sole,
le sue vette son d'oro,
risplendono le rocce.
Perché taci? Non avvamperà
qui la battaglia
fra i soldati e la fanciulla?
Tra il drago e la samodiva?
Un canto canterà la partigiana,
Vela; un canto di popolo.
E il nostro giorno turbinoso
lo tramanderà
al secolo avvenire:
e sotto sarà inciso
con lettere di fuoco,
L'UOMO.....

Poesia dedicata alla partigiana Vela Peeva

(Traduzione di Luigi Salvini)








CONGEDO PER CONVALESCENZA

Sotto il mio tetto, son tre a soffrir di nostalgia
per la lor casa, là, in Ucraina;
ma ormai la casa non c'è più.
Restano delle fotografie, dei ricordi,
il nome del villaggio: un necrologio.
Non aver nostalgia, giovanotto dagli occhi azzurri,
con i tuoi ventisei anni!
Quando entra il cosacco del Don
la mia porta ne accoglie a fatica
le spalle, e il colbacco grigio.
Rintanano sul « parquet » gli stivali,
una tonante voce baritonale riempie la sala
insieme all'odore del tabacco.
— Ehi, cosacco! — dentro la sua cornice trema
la Venere dagli occhi cangianti (è del Botticelli)
i suoi occhi non hanno mai veduto
una testa così irsuta;
non la fissare,
non la occhiare!
— Avevo una sorellina, le somigliava tanto.
In cucina c'è il cuoco:
ha gli occhi rossi,
però non piange. E tace sempre.
— Perché non dici mai nulla, Hricko?
Sorride mansueto,
con la mano mi fa un cenno.
— Su, raccontami di tua moglie,
dei bambini!
— Chissà dove sono... è grande la Russia!
Il mio villaggio non c'è più...
Mia figlia, m'han detto che è a Berlino,
l'hanno portata via quelli là...
La rivedrò forse, quando ci incontreremo...
O, questi soldati feriti,
nella loro terra ferita!
Tornerete a passare
intonando il canto cosacco
su d'un camion gremito
attraverso le nostre strade.
— Addio! Addio!
Tremeranno le case diroccate;
per le occhiaie delle finestre
in un brandello di cielo
brillerà nel turchino, su noi,
uno strano aeroplano
come una stella,
come un alato saluto!

(Traduzione di Luigi Salvini)








NON GUARDARMI COSI'…

Non guardarmi così, non mi guardare!
Non è per me questo tuo sguardo. In esso
di tenerezza e di passion riflesso
il fuoco acceso d'altro cuore appare.

China la fronte al suolo vengo invano 
accanto a te con passo lieve e lento 
e le sgorganti tue parole sento 
riversar il tuo cuore piano piano.

Del suo fascino in te vedo l'ardore... 
Non mi guardar con quello sguardo ardente;
con la tua tenerezza travolgente 
anche l'incubo cresce nel mio cuore!

(Traduzione di Enrico Damiani)




No hay comentarios:

Publicar un comentario